صحافی یکی از روش‌های پرکاربرد برای نگهداری از اوراق و اسناد مختلف است. اوراق و اسناد را میتوان با فنرهای مناسب صحافی کرده و به راحتی از آنها استفاده کرد. با توجه به ابعاد، تعداد اوراق و همچنین اندازه آنها باید از فنرهای مناسب استفاده کرد تا کتاب، جزوه یا هر نوع سند دیگری به خوبی قابل استفاده باشد. برای همین است که در حال حاضر فنرهای زیادی برای صحافی در بازار موجود هستند. این فنرها دارای ضخامت و اندازه‌های متفاوتی هستند و در انواعی چون دوبل فلزی و مارپیچ موجود می‌باشند. در ادامه به بررسی بیشتر این فنرها پرداخته و با فنر دوبل صحافی بیشتر آشنا خواهیم شد.
فنر صحافی چیست؟
فنرها از اجسام الاستیکی هستند که قادر به ذخیره انرژی مکانیکی می‌باشند. این اجسام اغلب از جنس فولاد یا پلاستیک مستحکم ساخته می‌شوند. فنرهایی که در صحافی‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند، به طور کلی در دو دسته مارپیچ و دوبل دسته‌بندی می‌شوند. هر یک از این فنرها از ویژگی‌ها و مشخصات خاصی برخوردار هستند و بسته به همان ویژگی‌های خود، مصارف خاصی هم دارند.
در رابطه با استفاده از فنر در صحافی باید اشاره کنیم که این کار مزایای زیادی دارد که یکی از مهمترین آنها نگهداشتن کلیه اوراق در کنار هم است. با فنرهای صحافی میتوان تعداد برگ‌های کم تا زیاد را به خوبی در کنار هم نگه داشته و برای چندین سال به همان شکل از آنها استفاده کرد. البته دوام و ماندگاری آنها به کیفیت فنر و ضخامت مناسب آن بستگی دارد. برای همین فنرهای صحافی باید از شرکت‌های معتبر خریداری شوند تا کیفیت و استحکام آنها به خوبی تضمین شود.
انواع فنر جهت سیمی کردن یا صحافی کتاب
- فنر مارپیچی کششی و تخت: در این فنرها سیم در یک سیم پیچی پیچیده شده است و شبیه یک رزوه پیچ می‌باشد. این فنرها از فولاد فنری با مقطع مستطیلی و آنیل (نرم) شده ساخته می‌شوند. فنرهای مارپیچی سفارشی تحت عملیات حرارتی قرار می‌گیرند تا به عملکرد مناسب خود دست پیدا کنند.
- فنر دوبل: در صنعت به فنری که قابلیت تنظیم دارد، فنر دوبل می‌گویند. این فنرها از دو تکه فولاد ضد زنگ تشکیل می‌شوند و در صنعت صحافی به وفور مورد استفاده قرار می‌گیرند. بسیاری از کاتالوگ‌ها، کتاب‌ها، جزوات و حتی بروشورهای کوچک با این فنرها صحافی می‌شوند. روکش آنها هم اغلب از جنس پلاستیک است و در رنگ‌هایی چون سفید، مشکی و حتی رنگ‌های متفاوتی چون زرد و قرمز موجود می‌باشند.
- فنرهای پیچشی دوبل: این فنرها در اطراف یک نقطه مرکزی با دو مجموعه سیم پیچ در جهات مختلف ساخته می‌شوند و در وسط یک پل می‌شوند تا یک فنر واحد ایجاد نمایند.
فنر صحافی مارپیچ چیست؟
فنر صحافی مارپیچ، یک مفتول است که اغلب از جنس فلز است و شکل مارپیچ دارد. این فنرها دارای روکش پلاستیکی هستند و از بین صفحات یک کتاب یا جلد اوراق عبور داده می‌شوند. فنرهای صحافی مارپیچ به گونه‌ای طراحی شده‌اند که به راحتی میتوان اوراق قرار داده شده در آن را باز و بسته کرد. به طوری که اوراقی که با این فنرها صحافی می‌شوند، تا زاویه 360 درجه قابلیت باز شدن دارند و میتوان از آنها به صورت روزمره استفاده کرد. از فنرهای صحافی مارپیچ میتوان برای صحافی اوراقی چون گزارش‌های اداری و کاری، دفتر، دفترچه‌های راهنما، کاتالوگ، بروشور و غیره استفاده کرد.
صحافی فنر با فنرهای مارپیچ باعث می‌شود تا اوراق صحافی شده از طول عمر بالایی برخوردار شوند. این فنرها در سایزهای مختلف و در رنگ‌های متنوعی در بازار موجود هستند و قطر حلقه فنر با توجه به تعداد صفحات و اوراق در نظر گرفته می‌شود. هر چقدر تعداد صفحات بیشتر باشد، باید از فنر با قطر و ضخامت بیشتر استفاده شود. خوب است اشاره شود که امروزه این فنرها از جنس پلاستیک مستحکم نیز تولید می‌شوند که استحکام و مقاومت بسیار خوبی دارند. تنوع رنگی فنرهای پلاستیکی هم نسبت به نوع فلزی بیشتر است. همچنین این فنرها انعطاف‌پذیری بالاتری نسبت به نوع فلزی دارند و میتوانند برای اوراق کم تا متوسط گزینه بسیار خوبی باشند. با این حال مقاومت فنرهای فلزی نسبت به نوع پلاستیکی بیشتر بوده و باید به این موضوع توجه شود.
فنر صحافی دوبل چیست؟
از دیگر انواع فنر صحافی، باید به فنر دوبل اشاره کرد. این دسته از فنرها نسبت به فنرهای مارپیچ از انعطاف کمتری برخوردار هستند. در واقع این فنرها به اندازه 360 درجه انعطاف ندارند و این موضوع یکی از محدودیت‌های اصلی برای آنها محسوب می‌شود. با این حال فنرهای صحافی دوبل از نظر ظاهری بسیار شیک هستند و برای صحافی اوراق رسمی و حرفه‌ای گزینه بسیار خوبی می‌باشند. شکل این فنرها به صورت مجموعه‌ای C مانند به هم پیوسته است.
برای صحافی با استفاده از فنرهای دوبل، میتوان مفتول را از دو سمت سوراخی که ایجاد شده است در اوراق و برگه‌های مورد نظر خود جای داد. فنرهای دوبل نسبت به نوع مارپیچ از استحکام کمتری برخوردار هستند. برای همین بهتر است از فنرهای مارپیچ جهت گزارش‌های تجاری و رسمی و یا تقویم‌های تبلیغاتی رومیزی و مواردی از این دست استفاده شود. فنرهای مارپیچ هم به دلیل استحکام بیشتر برای مصارف روزانه مناسب هستند. فنرهای دوبل نیز همچون نوع مارپیچ در اندازه و قطرهای متغیری در بازار موجود هستند که بسته به تعداد برگه‌ها باید از اندازه مناسب آن استفاده شود.
یک نکته جهت صحافی اوراق با فنرهای صحافی
اگر قصد دارید اوراق خود را با فنر صحافی کنید، باید از فنرهای مرغوب استفاده نمایید. چرا که استفاده از فنر با جنس نامرغوب و حتی جایگذاری اشتباه فنر میتواند سبب کاهش طول عمر جزوه، کتاب، تقویم و هر مورد دیگری شود. برای همین این کار همچون دیگر کارهای چاپ و چاپخانه باید توسط افراد کاربلد و حرفه‌ای صورت بگیرد. در این میان فنرهای دوبل نیاز به دقت بیشتری دارند. چرا که این فنرها به سختی دارای چرخش 360 درجه هستند.
دستگاه صحافی سیمی چیست؟
دستگاه فنرزن، فنر انداز، سیمی کن یا صحافی سیمی، به دستگاهی گفته می‌شود که جهت پانچ و سیمی کردن انواع جزوه و کتاب مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دستگاه‌ها در انواعی چون دستی، نیمه برقی و تمام برقی موجود هستند که هر کدام خصوصیات و امکانات خاصی دارند. فنر یا سیم مورد نیاز دستگاه‌ها هم به انواع مارپیچ، دوبل و فنر پلاستیکی تقسیم می‌شود. در این میان دستگاه‌های فنرزن مارپیچی از پرطرفدارترین دستگاه‌ها در این زمینه هستند و افراد زیادی از آنها استفاده می‌نمایند. پس از آن هم دستگاه‌های دوبل‌زن و در نهایت دستگاه‌های پلاستیک‌زن قرار دارند که امروزه تقریبا منسوخ شده‌اند.
دستگاه صحافی سیمی‌کن با توجه به حجم و جنس اوراق، شامل نمونه‌های متفاوتی در بازار است. در این دستگاه‌ها باید اوراق را به صورت 15تایی مرتب و پانچ کرده و سپس با رد کردن سیم مخصوص در این سوراخ‌ها صحافی را انجام داد.
دستگاه صحافی فنرزن مارپیچ و فنرزن دوبل
همانطور که اشاره کردیم دستگاه‌های صحافی فنرزن در انواع مارپیچ و دوبل موجود هستند. دستگاه‌های فنرزن مارپیچ جزو دستگاه‌های محبوب و مورد علاقه کاربران هستند. این دستگاه با پانچ کردن صفحات کار را شروع کرده و با فنرانداز فنر را از بین سوراخ‌های پانچ عبور می‌دهد. در دستگاه فنرزن مارپیچ یک دکمه خلاص‌کن وجود دارد که توانایی تنظیم تعداد سوراخ پانچ را دارد. ظرفیت اوراق برای پانچ 10 الی 25 عدد و تعداد سوراخ‌های پانچ برای سایز A4 سی و چهار عدد است. این دستگاه‌ها دارای دستگیره‌هایی جهت تنظیم فاصله پانچ از لبه کاغذ، تنظیم محل قرار گرفتن پانچ اول و پانچ کردن هستند.
در رابطه با دستگاه فنرزن دوبل هم باید اشاره کنیم که این دستگاه‌ها عملکردی مشابه با دستگاه مارپیچ دارند. به این صورت که در ابتدا باید اوراق را پانچ کرد. این دستگاه علاوه بر محل مخصوص سیمی کردن دوبل، دارای بخشی برای تعیین سایز فنر دوبل است که به سایز، ضخامت و اندازه اوراق بستگی دارد.
نحوه کار دستگاه صحافی دوبل به چه صورت است؟
دستگاه صحافی دوبل دارای بخش‌های مهمی است که از میان آنها باید به سمبه پانچ، دکمه خلاص‌کن، دستگیره تنظیم فاصله پانچ تا لبه کاغذ، دستگیره تنظیم مکان پانچ اول، دستگیره پانچ، دستگیره صحافی و محل سیمی دوبل اشاره کرد.
برای کار با دستگاه باید در ابتدا بسته به ظرفیت پانچ دستگاه، تعداد برگ کاغذ مناسب (بین 10 الی 25 برگ) را آماده کرده و در محل مخصوص پانچ کاغذ قرار داد. سپس با استفاده از دو دستگیره کوچک سمت چپ دستگاه، باید اقدام به تنظیم مکان کاغذ کرد. بعد از آن باید دستگیره پانچ دستگاه را به سمت پایین چرخانده تا کاغذها سوراخ شوند. تعداد برگ و ظرفیت هر بار پانچ دستگاه، تعیین کننده تعداد دفعات پانچ است. برای مثال اگر یک کتاب 100 برگی داشته باشید و دستگاه ظرفیت پانچ 10 برگ را داشته باشد، باید 10 مرتبه عمل پانچ را انجام دهید. در این موارد حتما از تراز کناری دستگاه استفاده نمایید.
جمع بندی
فنرهای صحافی در انواع مختلفی موجود هستند که مهمترین آنها فنر مارپیچ و فنر دوبل است. فنرهای دوبل جزو پرکاربردترین فنرها هستند که برای صحافی اوراق رسمی و حرفه‌ای گزینه بسیار خوبی می‌باشند. این دسته از فنرها ظاهر شیکی دارند و شکلشان به صورت مجموعه‌ای C مانند به هم پیوسته است. شما میتوانید انواع فنر صحافی را با کیفیت بالا از فروشگاه شالچیان خریداری نمایید.