افرادی که با دستگاههای چاپگر و پرینتر سروکار دارند، حتما با کارتریج آشنایی دارند. کارتریج یکی از قطعات مهم در دستگاههای چاپگر است که وظیفه چاپ محتوا بر روی کاغذ را بر عهده دارد. این قطعه در انواع مختلفی در بازار موجود است که از مهمترین آنها باید به کارتریج لیزری و کارتریج جوهری اشاره کرد. در این مطلب قصد داریم به بررسی کارتریج لیزری بپردازیم و با نحوه عملکرد آن آشنا شویم.
کارتریج چیست؟
کارتریج (cartridge) در زبان انگلیسی به معنای استوانه، فشنگ و یا گلوله است. اگر به بررسی این قطعه بپردازیم متوجه میشویم که عملکردی مشابه با گلولههای موجود در تفنگ دارد. این قطعه جوهر یا تونری که برای چاپ تصاویر و اسناد در دستگاههای پرینتر لازم است را در خود نگه میدارد. برای همین کارتریج منبع نگهداری از تونر یا جوهر پرینتر است و بدون آن عملا دستگاه هیچ کاربردی ندارد.
کارتریجها در حالت کلی شامل دو دسته کارتریج تونر یا لیزری و کارتریج جوهری یا جوهرافشان هستند. کارتریج تونر برای دستگاههای پرینتر و کپی لیزری و کارتریج جوهری برای پرینترهای جوهرافشان کاربرد دارد. برخی افراد به خصوص افراد آماتور تفاوتی بین کارتریجهای جوهری و تونری قائل نیستند و آنها را با هم یکی میدانند. همچنین برخی تصور دارند که خود کارتریج به پروسه چاپ پرداخته و ماده درون آن هیچ نقشی در چاپ ندارد. در صورتی که همانطور که اشاره کردیم تونر یا جوهر درون کارتریج است که به عملیات چاپ میپردازد. با این حال اگر قطعه کارتریج در دستگاه وجود نداشته و یا دچار ایراد باشد، جوهر یا تونری نیز در کار نخواهد بود. برای همین این قطعه جزو قطعات اصلی و مهم دستگاههای پرینتر است و سالم و شارژ بودن آن الزامی است.
نحوه کارکرد کارتریج
اگر برایتان سوال است که کارتریج چگونه کار میکند باید اشاره کنیم که کارتریجهای جوهری یا جوهر افشان فرآیند چاپ را به وسیله ترکیب جوهرهای رنگی و مشکی و از طریق سوزنهای نازل موجود بر روی هد پرینتر انجام میدهند. به این شکل که از طریق سوزنهای نازل به صورت قطرات بسیار ریز بر روی کاغذ آمده و به شکل پاششی عمل مینمایند. در این حالت سیستم چاپ به شکل ترمال یا پیزو است. در سیستم ترمال جوهر ایجاد شده بر روی صفحه بر اثر حرارت ایجاد میشود. اما سیستم پیزو حرارتی نبوده و جوهر ایجاد شده به وسیله سیستم الکتریکی یا لرزشی ایجاد میگردد.
در پرینترهای لیزری کارتریج به صورت مغناطیسی کار میکند. زمانی که درام کارتریج به وسیله لیزر باردار شده و تونر را جذب نماید، کاغذ از روی درام در حال چرخش عبور کرده و تونر داغ شده را به خود جذب مینماید. در این حالت طی یک سری عملیات مکانیکی فرآیند چاپ انجام میشود. پس عملکرد کارتریج جوهری و لیزری با هم تفاوت دارد.
کارتریج استارتر به چه معناست؟
اگر اصطلاح کارتریج استارتر به گوشتان خورده است باید اشاره کنیم که زمانی که یک دستگاه پرینتر جدید خریداری میشود، یک کارتریج نو در آن قرار دارد. این کارتریج که اورجینال است، تحت عنوان کارتریج استارتر شناخته میشود. تفاوت کارتریج استارتر با سایر کارتریجها در این است که حدودا 40 درصد آن پودر دارد. البته ظرفیت این قطعات بیشتر است. با این حال از آنجایی که به صورت اشانتیون بر روی دستگاه قرار دارند، شارژ کامل ندارند. برای همین پس از اتمام کارتریج استارتر، باید برای شارژ آن اقدام کرده و به صورت 100 درصدی کارتریج را شارژ کرد.
آشنایی با کارتریج لیزری
همانطور که متوجه شدیم کارتریجها به طور کلی در دو مدل در بازار موجود هستند. در واقع میتوان گفت پرینترها به دو دسته کلی تقسیم میشوند. پرینترهای جوهرافشان که از کارتریج جوهری استفاده کرده و پرینترهای لیزری که از کارتریج تونر یا لیزری استفاده مینمایند. پس کارتریج لیزری به کارتریجی گفته میشود که در دستگاه چاپگر لیزری مورد استفاده قرار میگیرد.
در کارتریج لیزری، تونر از پودر پر شده است و در آن خبری از جوهر نمیباشد. در واقع یکی از تفاوتهای پرینتر یا کارتریج جوهرافشان و لیزری در همین ماده موجود در کارتریج است. پودرهای تونر ذرات پلاستیک میکروسکوپی هستند که به کمک گرما و شارژ الکترونیکی از طریق درام کارتریج بر روی کاغذ قرار میگیرند. فرآیند انتقال بر روی کاغذ در مدت زمان سریعتری نسبت به کارتریجهای جوهری انجام میشود. این عملیات به گونهای است که سبب مرطوب شدن کاغذ نیز نمیشود.
ساختار کارتریجهای تونری یا لیزری
تمام کارتریجهای لیزری دارای دو بخش اصلی به نام درام و تونر هستند. گاهی این دو بخش در برخی از دستگاهها در یک کارتریج و در برخی از دستگاههای دیگر به صورت مجزا قرار میگیرد. در صورتی که چاپگر از نوع رنگی باشد، وجود 4 رنگ اصلی مشکی، زرد، قرمز و آبی در آنها الزامی است. رنگهای دیگر از ترکیب این 4 رنگ اصلی ایجاد شده و فرآیند چاپ رنگی را انجام میدهند. در برخی از دستگاهها این چهار رنگ در 4 کارتریج مجزا قرار میگیرند و هر رنگ یک کارتریج مخصوص به خود دارد. اما در برخی دیگر این رنگها در دو کارتریج قرار داده میشوند. به این صورت که یک کارتریج رنگی برای سه رنگ آبی، زرد و قرمز و یک کارتریج برای رنگ مشکی اختصاص داده میشود. در این کارتریجها هد بر روی کارتریج قرار دارد.
خوب است بدانید در برخی از دستگاههای پرینتر 6 کارتریج وجود دارد که علاوه بر چهار رنگ اصلی، از دو رنگ اصطلاحا Photo نیز در آنها استفاده میشود. این دو رنگ قرمز و آبی کمرنگ هستند و در اصطلاح با عنوان فوتو سیان و فوتو مجنتا شناخته میشوند. این دستگاهها برای چاپ عکس در عکاسی کاربرد دارند و برای مصارف خانگی و شخصی کاربرد زیادی ندارند.
قطعه چیپ در کارتریج لیزری
در بسیاری از کارتریجهای لیزری و همچنین جوهری، بخشی تحت عنوان چیپ وجود دارد که وظیفه آن اعلام میزان مواد مصرفی یعنی جوهر یا تونر در داخل کارتریج است. این یعنی با توجه به مقدار جوهر یا تونر موجود در کارتریج، توان چاپ کارتریج بر اساس تعداد صفحات درون چیپ تعریف شده است. همزمان با پایین آمدن سطح جوهر یا تونر درون کارتریج، تعداد صفحات مشخص شده در چیپ کاهش پیدا میکند. در نهایت زمانی که این مقدار به صفر برسد، یک پیغام ارور به پرینتر و از پرینتر به کامپیوتر داده میشود.
در برخی از کارتریجهای جوهری یا لیزری، چیپ بعد از شارژ هم قابل استفاده است و صرفا نقش یک کنتور را ایفا میکند. در این دستگاهها نیازی به تعویض چیپ نمیباشد. اما در برخی از کارتریجها همچون کارتریج پرینتر لیزری رنگی، چیپ باید پس از شارژ کارتریج مورد تعویض قرار بگیرد. در غیر این صورت دستگاه نمیتواند به شناسایی کارتریج شارژ شده بپردازد.
چه زمانی نیاز به تعویض کارتریج است؟
بیشتر مشکلات مشاهده شده در دستگاه پرینتر و فرآیند چاپ، مربوط به تونر و کارتریج است. برای همین زمانی که چاپ به شکل کمرنگ انجام شده و یا دستگاه پرینت نمیگیرد، بهتر است برای تعویض یا شارژ کارتریج اقدام شود. حال برخی افراد در شارژ یا تعویض کارتریج مشکل دارند و نمیدانند در چه زمانی باید برای شارژ و در چه زمانی برای تعویض کارتریج اقدام نمایند. در این رابطه باید بگوییم که با شارژ کارتریج، قطعاتی مانند درام و چیپست موجود در آن احیا میشوند. اما تعویض کارتریج به معنای خرید کارتریج جدید و جایگزینی آن با کارتریج قدیمی است.
در صورتی که به جای خرید کارتریج به شارژ آن پرداخته شود، پس از هر بار شارژ کیفیت آن افت پیدا کرده و از کیفیت چاپ نیز میکاهد. در صورتی که کارتریج اصل باشد، میتوان حدود 15 الی 30 بار آن را شارژ کرده و از آن به شکل مناسب استفاده کرد. این مقدار برای کارتریجهای طرح در حدود 12 بار اعلام شده است.
نکات مهم در رابطه با کارتریجهای لیزری
- مواد مصرفی موجود در کارتریج لیزری به صورت پودر تونری است. جنس ساختاری این مواد بر حسب کمپانی سازنده کارتریج متفاوت است.
- در پرینترهای لیزری پودر تونر برای ثبات بر روی کاغذ نیاز به گرما و حرارت دارد.
- کارتریج لیزری قابل شارژ است و پس از اتمام پودر موجود در کارتریج میتوان آن را شارژ کرد.
- پرینترهای لیزری از سرعت چاپ بالایی برخوردار هستند و فرآیند انتقال پودر تونر بر روی کاغذ را خیلی سریع انجام میدهند. این عملیات بدون مرطوب شدن کاغذ صورت میگیرد.
- کارتریجهای لیزری نسبت به کارتریجهای جوهری از طول عمر و ظرفیت بیشتری برخوردار هستند. کارتریجهای جوهری نیاز به نکات مراقبتی دارند و نباید در معرض نور خورشید و در مکانهای بسیار گرم نگهداری شوند.
خرید کارتریج لیزری از شالچیان
در صورتی که از پرینتر لیزری برخوردار هستید و نیاز به خرید کارتریج یا تونر برای آن دارید، میتوانید از فروشگاه شالچیان برای خرید اقدام نمایید. شرکت شالچیان از شرکتهای وارد کننده دستگاههای چاپ و پس از چاپ در ایران است. این شرکت در کنار عرضه انواع دستگاه چاپ، لوازم جانبیهایی همچون کارتریج و تونر را نیز به مشتریان عرضه مینماید. کارتریجها و تونرهای ارائه شده توسط این شرکت از کیفیت بالایی برخوردار هستند و چاپ باکیفیت را برای مشتری تضمین مینمایند.
جمع بندی
کارتریج لیزری به کارتریج استفاده شده در پرینترهای لیزری گفته میشود. این کارتریجها حاوی پودر تونر هستند و عملیات چاپ را به وسیله گرما و حرارت انجام میدهند. برای خرید کارتریج لیزری با کارشناسان فروش شرکت شالچیان تماس حاصل فرمایید.