چاپگرهای جوهرافشان از محبوب‌ترین نوع چاپگرها هستند که برای چاپ تصاویر و متون با کیفیت بالا به کار می‌روند. این نوع چاپگرها با پاشیدن قطرات ریز جوهر بر روی کاغذ، تصاویر و متن را به‌صورت رنگی یا سیاه‌وسفید چاپ می‌کنند. در ادامه نحوه کار پرینترهای جوهرافشان و تاریخچه پیدایش آنها را بررسی خواهیم کرد.
تاریخچه پرینترهای جوهرافشان
هیچ مخترع واحدی برای چاپ جوهر افشان وجود ندارد. این ایده در دهه 1950 توسعه یافت و اواخر دهه 1970 بود که چاپگر جوهرافشان می‌توانست گرافیک‌های تولید شده توسط کامپیوتر را چاپ کند.
اما اولین‌بار مردی به نام جان وات که برای Hewlett-Packard در سیلیکون‌ولی کار می‌کرد، با الهام از یک قهوه‌ساز به فکر ساخت یک چاپگر جوهرافشان افتاد. به‌گونه‌ای که وقتی آب گرم شد و به طور یکنواخت روی تفاله‌های قهوه پخش شد، وات تصور کرد با گرم‌کردن جوهر، می‌توان آن را به طور مؤثر و یکنواخت روی سطح چاپ موردنظر اعمال کرد و به تیم HP پیشنهاد داد تا یک چاپگر جوهرافشان بسازند.
پس از سال‌ها توسعه، چاپگر جوهرافشان سرانجام در اواخر دهه 1980 وارد بازار شد. آخرین مانعی که جوهر افشان را به عقب نگه داشته بود، نحوه ایجاد جریان کنترل شده جوهر چاپگر و جلوگیری از مسدود شدن سر چاپ با جوهر خشک شده بود. درنهایت هر دو شرکت‌های HP و Cannon بر این دو مانع غلبه کردند و چاپگر جوهر افشان در نهایت به بازار مصرف عرضه شد.
چاپگرهای جوهرافشان در واقع تکامل‌یافته پرینترهای ماتریس نقطه‌ای هستند. آنها به‌جای سوزن‌های فلزی، از صدها تفنگ کوچک برای شلیک نقاط جوهر به روی کاغذ استفاده می‌کنند. همچنین کاراکترهای چاپ شده توسط این پرینترها هنوز از نقطه‌ها تشکیل می‌شوند، درست مانند چاپگرهای ماتریس نقطه‌ای، اما نقاط آنقدر ریز هستند که نمی‌توانید آنها را ببینید.
انواع مختلف پرینترهای جوهرافشان، جوهر را به طرق مختلف شلیک می‌کنند. در چاپگرهای کانن، جوهر با حرارت دادن به آن شلیک شده و به شکل حباب به سمت کاغذ منفجر می‌شود. به همین دلیل است که Canon چاپگرهای خود را با نام تجاری “Bubble Jet” به فروش می‌رساند. پرینترهای اپسون کمی متفاوت عمل می‌کنند. آنها از فرایندی به نام پیزوالکتریک بهره می‌گیرند. به صورتی که جریان‌های الکتریکی کوچکی که توسط مدارهای الکترونیکی داخل چاپگر کنترل می‌شوند، کریستال‌های مینیاتوری را به جلو و عقب تکان می‌دهند و در حین انجام این کار، جوهر را در جت‌ها شلیک می‌کنند.
نحوه کار پرینترهای جوهرافشان
پرینترهای جوهر افشان از سیستم پیچیده‌ای برای چاپ استفاده می‌کنند؛ لذا در این بخش سعی نموده‌ایم این فرایند را به ساده‌ترین شکل توضیح دهیم.
- فرایند چاپ با ارسال دستور از کامپیوتر به پرینتر آغاز می‌شود. این دستور شامل اطلاعات مربوط به تصویر یا متنی است که می‌خواهید چاپ کنید.
- سپس، پرینتر این اطلاعات را پردازش کرده و آن را به سیگنال‌هایی تبدیل می‌کند که هد چاپ را هدایت می‌کنند. هد چاپ شامل نازل‌های بسیار کوچکی است که هر کدام می‌توانند قطرات ریز جوهر را با دقت بالا بر روی کاغذ هدایت کنند.
- جوهر موردنیاز چاپ از کارتریج یا مخزن جوهر تأمین می‌شود. کارتریج‌ها مخازن جوهر قابل‌تعویضی هستند که به‌راحتی می‌توان آنها را در پرینتر نصب کرد.
- نازل‌های هد چاپ با استفاده از یکی از دو روش حرارتی یا پیزو الکتریک، قطرات جوهر را بر روی کاغذ می‌پاشند. در روش حرارتی، المنت‌های گرمایشی کوچکی در داخل نازل‌ها وجود دارند که باعث گرم شدن جوهر و پاشیده شدن آن به صورت قطرات ریز می‌شوند. در روش پیزو الکتریک، از کریستال‌های پیزو الکتریک برای ایجاد ارتعاشات در نازل‌ها و پاشیده شدن جوهر استفاده می‌شود.
- قطرات جوهر با دقت بالا بر روی کاغذ هدایت می‌شوند تا تصویر یا متن موردنظر را ایجاد کنند. پرینترهای جوهرافشان از الگوریتم‌های پیچیده‌ای برای کنترل دقیق حرکت هد چاپ و پاشیدن قطرات جوهر استفاده می‌کنند.
- پس از اتمام فرایند چاپ، کاغذ از پرینتر خارج می‌شود و تصویر یا متن چاپ شده آماده است.
مزایای پرینترهای جوهرافشان
از مزایای چاپگرهای جوهرافشان می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- پرینترهای جوهرافشان اغلب ارزان هستند و هزینه کارتریج و راه‌اندازی آنها کم است.
- پرینترهای جوهرافشان می‌توانند تصاویر و متون را با کیفیت بالا و وضوح تصویر عالی چاپ کنند.
- چاپگرهای جوهرافشان، امکان چاپ روی انواع کاغذ مانند کاغذهای براق را دارند.
- نیازی به صرف زمان برای گرم‌شدن ندارند.
- کارتریج‌های جوهرافشان امکان شارژ مجدد دارند که این امر باعث صرفه‌جویی در هزینه‌ها و کاهش ضایعات می‌شود.
- این پرینترها کوچک و سبک هستند و برای مصارف خانگی و رومیزی نیز کاربرد دارند.
معایب پرینترهای جوهرافشان
پرینترهای جوهرافشان در کنار مزایا و ویژگی‌هایی که دارند، دارای معایبی ازجمله موارد زیر هستند:
- جوهر استفاده شده در پرینترهای جوهرافشان اغلب گران است.
- چون پایه جوهر این چاپگرها، آب است، چاپ‌ها در معرض آسیب در برابر آب و ازبین‌رفتن قرار می‌گیرند.
- به‌طورکلی پرینترهای جوهرافشان از سرعت چاپ پایینی برخوردار هستند.
- کیفیت کاغذ برای این نوع پرینتر حائز اهمیت است و درصورتی‌که کاغذ از کیفیت پایینی برخوردار باشد، چاپ مبهم خواهد شد.
- اگر از پرینتر جوهرافشان به طور مرتب استفاده نکنید، جوهر داخل نازل‌ها می‌تواند خشک شود و باعث گرفتگی نازل‌ها شود.
نکاتی برای افزایش طول عمر پرینتر جوهرافشان
- از پرینتر به طور مرتب استفاده کنید.
- در صورت عدم استفاده از پرینتر، هد چاپ را با کاور مخصوص بپوشانید.
- از جوهر با کیفیت بالا استفاده کنید.
- کارتریج‌های جوهر را به موقع تعویض نمایید.
- هد چاپ را به طور مرتب تمیز کنید.
جمع‌بندی
پرینترهای جوهرافشان، تکامل‌یافته پرینترهای قدیمی نقطه‌ای هستند و تقریباً به همان روش کار می‌کنند. اما باتوجه‌به مزایا و معایب ذکر شده، به‌طورکلی پرینترهای جوهرافشان مناسب مصارف کم‌حجم و اداری و خانگی می‌باشند. اگر قصد خرید چاپگر جوهرافشان را دارید باید مواردی مانند میزان مصرف، اهمیت کیفیت چاپ، نوع کاغذ و بودجه خود را در نظر گرفته و با کارشناسان فروشگاه شالچیان تماس حاصل نمایید. با انتخاب پرینتر جوهرافشان مناسب و رعایت نکات نگهداری، می‌توانید از مزایای چاپ با کیفیت بالا و رنگی این نوع پرینترها بهره‌مند شوید.