صحافی چسب گرم از انواع روش‌های صحافی برای کتاب و دفتر است. این روش تحت عنوان صحافی حرارتی نیز شناخته شده و مزایا و کاربردهای زیادی دارد. نحوه صحافی چسب گرم با سایر روش‌های صحافی کمی متفاوت است. در این مطلب قصد داریم در رابطه با تفاوت صحافی چسب گرم با سایر روش‌های صحافی صحبت کنیم و با دستگاه‌های مناسب برای آن آشنا شویم.
روش دوخت و روش چسب کاری در صحافی
برای اتصال جلد کتاب به برگه‌ها، در مجموع دو روش اصلی وجود دارد که این دو روش شامل اتصال به روش دوخت و اتصال به روش چسب کاری است. در روش دوخت، دسته‌های کاغذ به هم دوخته می‌شوند. پس از ردیف شدن دسته‌ها، ستون فقرات به وسیله دوخت یا چسب به شیرازه کتاب متصل می‌شود. در روش دیگر یعنی چسب‌کاری، برگه‌ها به وسیله چسب به هم متصل شده و سپس به جلد کتاب متصل می‌شوند. چسب صحافی هم شامل دو نوع سرد و گرم است که در بخش بعدی به بررسی آنها می‌پردازیم.
چسب گرم و چسب سرد صحافی و تفاوت آنها
چسب گرم با استفاده از پلیمرهای بر پایه نفت ساخته شده و شکل جامد دارد. برای استفاده از این چسب قطعات جامد در دمای معینی گرم می‌شوند و سپس با استفاده از غلتک‌های ماشینی بر روی سطح مورد نظر پخش می‌شوند. صحافی چسب گرم معمولا به صورت اتوماتیک انجام می‌شود. دلیل آن هم این است که پخش شدن یکنواخت چسب بر روی سطح از اهمیت زیادی برخوردار است. اتصال در صحافی چسب گرم به دو روش PUR و چسب داغ انجام می‌گردد که تفاوت آنها در نقطه ذوب، مقاومت اتصال و میزان کشش است.
در رابطه با چسب سرد هم باید اشاره کنیم که این چسب‌ها تحت عنوان چسب چوب نیز شناخته می‌شوند و افراد زیادی از طرز کار با آنها اطلاع دارند. چسب سرد بر پایه مواد شیمیایی ساخته شده و نیازی به حرارت و ذوب شدن ندارد. از این چسب میتوان هم به صورت دستی و هم به صورت صنعتی در صحافی استفاده کرد.
کاربردهای صحافی چسب گرم و چسب سرد
در بخش قبلی اشاره کردیم که یکنواختی چسب گرم در صحافی از اهمیت زیادی برخوردار است. برای همین از چسب گرم برای صحافی ماشینی استفاده می‌شود تا چسب به وسیله غلتک به خوبی بر روی سطح پخش شود. اما چسب سرد برای صحافی دستی از بیشترین کاربرد برخوردار است. از مزایای صحافی چسب گرم باید به سرعت بالای خشک شدن چسب اشاره کرد. این صحافی زمان زیادی برای خشک شدن نیاز ندارد و پس از خشک و سفت شدن چسب مقاومت بالایی پیدا می‌کند. برای همین جهت چاپ کتاب در تیراژهای بالا کاربرد زیادی دارد. کتاب‌های صحافی شده با روش چسب گرم معمولا با جلد نرم صحافی می‌شوند. اما کتاب‌های دارای جلد سخت و گالینگور معمولا با استفاده از چسب سرد یا دوخت ستون فقرات صحافی و آماده می‌شوند. به طور خلاصه میتوان گفت:
- صحافی چسب گرم بیشتر برای کتاب‌هایی نظیر کتاب‌های درسی، کتاب‌های دانشگاهی، کاتالوگ، مجلات، دفتر و غیره کاربرد دارد. چرا که صحافی چسب گرم اتصالات قوی ایجاد کرده و نسبت به دیگر انواع صحافی ارزان‌تر است. همچنین این صحافی برای کتاب‌های قطور بسیار مناسب است و برگه‌ها و جلد کتاب را به شکل بسیار قوی در کنار هم نگه می‌دارد. به طور کلی بیشتر کتاب‌های موجود در بازار به وسیله چسب گرم صحافی می‌شوند.
- صحافی چسب سرد بیشتر برای کتاب‌هایی با جلد سخت، کتاب‌های گالینگور، کتاب‌های نفیس و چاپ‌های دستی استفاده می‌شود.
اتصال با چسب داغ یا PUR؟
همانطور که متوجه شدیم در صحافی چسب گرم از دو چسب PUR و چسب داغ استفاده می‌شود. حال بهتر است ببینیم تفاوت این چسب‌ها در چیست و کدام یک بهتر است.
- در صحافی چسب گرم با PUR، مقاومت اتصال به طور قابل توجهی افزایش پیدا می‌کند. به طوری که پس از تنظیم چسب، درصد کشش صفحه حدودا تا 50 درصد قوی‌تر از کتاب‌های با چسب EVA می‌شود.
- چسب PUR ثبات بیشتری را ارائه می‌دهد و نسبت به پس دادن جوهر نفوذناپذیر است. همچنین این چسب بر خلاف اتصال با چسب داغ، حساسیتی به درجه حرارت‌های بالا نداشته و مشکلی برایش ایجاد نمی‌شود. در واقع اتصالات با چسب داغ نسبت به گرمای شدید حساس هستند و احتمال ذوب شدنشان وجود دارد. در حالی که اتصال PUR به این شکل نبوده و در حالت جامد خود باقی می‌ماند.
- چسب داغ نه تنها نسبت به دمای بالا حساس است، بلکه نسبت به دماهای پایین نیز حساسیت دارد و در محیط‌های سرد در معرض ترک خوردگی و شکنندگی قرار می‌گیرد. اما چسب PUR اینگونه نبوده و مشکلی برایش ایجاد نمی‌شود.
- چسب PUR به دلیل سهولت در بازیافت از توجه و اهمیت زیادی برخوردار است. این چسب‌ها در حین بازیافت به راحتی از برگه‌ها و کتاب جدا شده و از الیاف کاغذ پاک می‌شوند. اما چسب داغ همیشه اینطور نبوده و در بسیاری از مواقع اجازه بازیافت کاغذ را نمی‌دهد.
- چسب PUR اتصال نازک‌تری نسبت به چسب داغ ایجاد می‌کند. همین موضوع سبب انعطاف‌پذیر شدن چسب و کاربرد گسترده آن شده است.
با توجه به موارد اشاره شده متوجه شدیم که چسب PUR در هر شرایطی بهتر از چسب داغ سنتی است. اما یک استثنا در این زمینه وجود دارد. اگر یک مجموعه کتاب جهت صحافی آماده شده باشد، در صورت استفاده از PUR ستون فقرات کتاب نمیتواند در فرآیند پوشش‌دهی گرد شود. در این شرایط معمولا از چسب داغ استفاده می‌شود. این چسب کمی قابلیت گرد شدن دارد و در این زمینه انعطاف‌پذیری بیشتری دارد.
دستگاه صحافی چسب گرم و انواع آن
دستگاه چسب گرم از انواع دستگاه‌های صحافی محبوب در بازار است. در این دستگاه پس از آب شدن چسب‌های مخصوص صحافی و پخش شدن یکسانشان بر روی سطح مورد نظر، عمل صحافی انجام می‌شود. دستگاه صحافی چسب گرم با بهره‌وری بالا جهت اتصال انواع صفحات طراحی شده است و از چسب حرارتی جهت چسباندن کتاب و انواع صفحات با جلد نرم یا سخت استفاده می‌کند.
دستگاه‌های چسب گرم در انواع مختلفی در بازار موجود هستند. این دستگاه‌ها به چهار دسته چسب گرم دستی، چسب گرم برقی رومیزی، چسب گرم برقی ایستاده و چسب گرم برقی صنعتی قابل تقسیم هستند. این دستگاه‌ها از نظر شکل ظاهری، اندازه، وزن و میزان سرعت با هم تفاوت دارند. همچنین قیمت خریدشان با هم متفاوت است. برای همین افرادی که به دنبال خرید دستگاه صحافی چسب گرم هستند، میتوانند دستگاه متناسب با بودجه خود را خریداری نمایند.
نحوه کار دستگاه صحافی چسب گرم
در صحافی چسب گرم در ابتدا دسته‌های کاغذ برش خورده مرتب شده و در دستگاه ثابت می‌گردند. سپس دستگاه ستون فقرات کتاب را با ساینده‌ها خراش داده و آن را داخل چسب گرمی که در مخزن ماشین ذوب شده است، فرو می‌برد. در رابطه با دلیل ایجاد خراش باید اشاره کنیم که خراش باعث می‌شود تا چسب گرم به طور کامل در منافذ شیرازه کتاب نفوذ کرده و به طور کامل تثبیت شود. در پایان کتاب آغشته به چسب به صورت مکانیزه به جلد مورد نظر وصل می‌شود.
تفاوت دستگاه صحافی چسب گرم با سایر دستگاه‌های صحافی
در حال حاضر صحافی با استفاده از دستگاه‌های متنوعی قابل انجام است. در این بخش به بررسی انواع دستگاه صحافی و تفاوت آنها با دستگاه صحافی چسب گرم می‌پردازیم.
- دستگاه صحافی منگنه‌ای: این دستگاه‌ها ساده‌ترین دستگاه‌های صحافی هستند و در بسیاری از ادارات، سازمان‌ها و حتی منازل جهت اتصال برگه مورد استفاده قرار می‌گیرند. دستگاه منگنه خیلی سریع و راحت برگه‌ها را به هم متصل می‌کند و به انرژی و زمان خاصی جهت اتصال نیاز ندارد. تعداد منگنه‌ها بسته به تعداد اوراق و ضخامت آنها متغیر است. از دستگاه صحافی منگنه برای تهیه انواع مجله، کاتالوگ، لیست قیمت، دفترچه راهنما و غیره میتوان استفاده کرد.
- دستگاه صحافی سیمی‌کن: این دستگاه از دیگر انواع دستگاه‌های صحافی است که با توجه به حجم و جنس اوراق در نمونه‌های متفاوتی موجود است. برای صحافی با این دستگاه در ابتدا برگه‌ها پانچ شده و سپس سیم از داخل سوراخ‌های ایجاد شده عبور داده می‌شود.
- دستگاه صحافی فنرزن مارپیچ: در حال حاضر این دستگاه جزو محبوب‌ترین دستگاه‌های صحافی است. نحوه صحافی کردن با فنرزن مارپیچ به این صورت است که در ابتدا برگه‌ها پانچ می‌شوند و سپس فنرانداز با غلتک چرخشی فنر را از میان سوراخ‌های پانچ عبور می‌دهد. در انتها هم اضافات فنر بریده شده و عمل صحافی به پایان می‌رسد. این دستگاه‌ها قابلیت تنظیم تعداد سوراخ را دارند و برای صحافی انواع جزوه و کتاب مناسب هستند.
- دستگاه فنرزن دوبل: فنرزن دوبل از دیگر دستگاه‌های پرکاربرد در صنعت صحافی است که برای صحافی اغلب دفترها و دفترچه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. فنرهای دوبل این دستگاه از جنس فلزی با روکش پلاستیکی هستند و عمدتا در رنگ‌های سفید و مشکی موجود می‌باشند. نحوه کار این دستگاه هم تقریبا مشابه با دستگاه فنرزن مارپیچ است.
جمع بندی
در این مطلب با صحافی چسب گرم و دستگاه‌های آن آشنا شدیم. با توجه به کاربرد و نحوه کار دستگاه‌های صحافی میتوانیم به تفاوت‌های میان صحافی چسب گرم با سایر روش‌های صحافی پی ببریم و بهترین دستگاه را برای صحافی انتخاب نماییم. جهت خرید دستگاه صحافی چسب گرم و سایر دستگاه‌های صحافی میتوانید از طریق شرکت شالچیان اقدام نمایید.